Thuisbatterij in Nederland: hype of handig?

Laten we eerlijk zijn: als je thuisbatterijen googelt, word je bedolven onder tegenstrijdige informatie. De ene verkoper belooft gouden bergen met "AI-gestuurde energiehandel", terwijl de Consumentenbond waarschuwt dat je batterij waarschijnlijk eerder de geest geeft dan dat 'ie zichzelf terugverdient. Wordt er wel rekening gehouden met wat het afschaffen van de salderingsregeling doet, onder andere met de terugverdientijd van je bestaande zonnepanelen? En wat nou als je goed voorbereid wilt zijn op eventuele stroomuitval, en als je terugleverkosten wilt voorkomen?

Feit is, bij apparaten die een integraal onderdeel zijn van je woning, de investeringsafweging breder is dan alleen maar de aanschaf of een kilowatt-uur prijs. Behoefte aan energiezekerheid, warmtevoorziening, comfort zijn factoren die lastig meetbaar zijn. Ook wordt snel vergeten wat de effecten zijn van het verdwijnen van de salderingsregeling. Waarmee eerder gedane investeringen in bijvoorbeeld zonnepanelen (en daarme de terugverdientijd ervan) compleet op z'n kop komen te staan. Je kunt investeren in een thuisbatterij niet zomaar als standalone-investering afwegen.

De financiële realiteit: verschillende verhalen

Er zijn verschillende verhalen en argumenten, die vaak door elkaar gehaald worden. Sommige aspecten van de investering worden zelfs over het hoofd gezien.

1. Thuisbatterij als losstaande investering
2. Batterij als "reddingsboei" voor bestaande zonnepanelen
3. Batterij als noodstroom-oplossing

Thuisbatterij als losstaande investering

Als je een grote batterij aanschaft zonder zonnepanelen, houd er dan rekening mee dat de terugverdientijd van puur de thuisbatterij zelf, gelijk kan zijn aan de gemiddelde levensduur van grote thuisbatterij-systemen. Er zijn goedkopere, compacte batterijen beschikbaar waarvan de terugverdientijd een stuk korter is, maar je minder capaciteit hebt.

Als je met de investering in een grote thuisbatterij verwachtingen meerekent uit handelen op de onbalans-markt, dan reken je erg zwaar op (niet-bestaande) garanties voor de toekomst. Zowel door politieke ingrepen, als prijsveranderingen op de energiemarkt lijken die garanties ver weg.

Winsten door handelen op de onbalansmarkt zullen minder worden door toename van het aantal handelaren, het verdwijnen van de salderingsregeling zal effecten gaan hebben op de energieprijzen. Een toename van dynamische energiecontracten en maatregelen van overheid en energiepartijen maken het onwaarschijnlijk dat energieprijzen (voor leveren en terugleveren) gelijk blijven. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de situatie hetzelfde blijft.

Kortom, met prijsveranderingen en veranderingen in overheidsbeleid is het is zeer onverstandig om de investering in een thuisbatterij (groot- of klein) puur alleen op de aanschafprijs van een batterij te berekenen.

Thuisbatterij als “reddingsboei” voor bestaande zonne-installaties

Dit aspect lijkt zelden meegewogen te worden in de investeringsbeslissing, maar is uiterst relevant. Zeker als je al op korte termijn terugleverkosten wilt voorkomen, of grotere zelfredzaamheid wenst. Heb je al zonnepanelen op je dak? Dat maakt de investering een drastisch andere.

De afschaffing van de salderingsregeling is dramatisch voor zonnepaneel-eigenaren. Niet alleen vanwege de vooruitzichten voor terugleverkosten, maar ook de terugverdientijd wordt vele malen langer. De investering die je wellicht eerder al hebt gedaan om zonnepanelen te installeren, duurt nu veel langer dan je destijds is voorgerekend.

De harde feiten: zonder saldering stijgt de terugverdientijd van zonnepanelen van ongeveer 3-6 naar 9-15 jaar. Je krijgt nog maar €0,05 - €0,10 per kWh voor teruglevering in plaats van €0,25 - €0,30 per kWh nu. Voor een gemiddeld systeem betekent dat een verlies van €800 - €1000 per jaar, vanaf januari 2027.

Dit is waar de batterij een rol kan spelen: een thuisbatterij verhoogt je eigen-verbruikspercentage van 30% naar 60-70%. In plaats van je zonnestroom voor een habbekrats terug te leveren, gebruik je het 's avonds of 's nachts zelf, wanneer je anders de volle stroomprijs zou betalen. Dat is niet hetzelfde als "geld verdienen met een batterij", maar het is voorkomen dat je geld verliest op je zonnepanelen.

Thuisbatterij voor noodstroom

Het misleidende gemiddelde zegt dat Nederland een zeer betrouwbaar energienetwerk heeft. De gemiddelde betrouwbaarheid van 99,99% (21,8 minuten uitval per jaar) lijkt best goed. Maar, wat betekent dat gemiddelde als je in Hoek van Holland woont (11.000+ huishoudens uren zonder stroom in september 2024), in Limburg (28.000 huishoudens in november) of Noord-Holland (eind maart 2015 zaten ruim 1 miljoen huishoudens urenlang zonder stroom).

De werkelijke cijfers, 2025:

• augustus 2025: 25.000 huishoudens in Leewarden zaten 10 uur zonder stroom (schip tegen hoogspanningsmast)
• juli 2025: Stroomstoring Den Bosch en Boxtel, 25.000 huishoudens 3 uur zonder stroom
• april 2025: Stroomstoring Enschede en omgeving, 20.000 huishoudens zonder stroom
• maart 2025: 45.000 aansluitingen getroffen, ministeries ontruimd bij stroomstoring Den Haag

De algemene trend voor 2024 was dat er 27.341 totale stroomonderbrekingen waren, 17% meer dan de voorgaande 5 jaar. Waar vaak wordt gewezen naar netcongestie als oorzaak is dit feitelijk geen directe oorzaak. Netcongestie betekent dat het net vol zit, maar niet perse uitvalt. De combinatie van toenemende netbelasting én meer onderhoudswerkzaamheden zorgt wel voor mee geplande, en ongeplande storingen. De meest voorkomende oorzaken van ongeplande storingen zijn graafwerkzaamheden, ongelukken, transformatorbranden of menselijke fouten bij onderhoud.

Het echte voordeel van een thuisbatterij voor dit soort situaties: controle en zekerheid.

Er zijn kleine thuisbatterij-oplossingen waarmee je specifieke apparaten onafhankelijk van het net kunt draaien. Maar ook grotere thuisbatterijen waarmee je je hele huis voor minstens 24 uur van stroom kunt voorzien. Dus niet alleen slimmer gebruik van je opgewekte stroom en voorkomen van terugleverboetes, maar een echte noodstroomoplossing waarmee je onafhankelijkheid van het stroomnet opbouwt.

Wanneer heeft een thuisbatterij zin?

Overweeg je een thuisbatterij aan te schaffen? Het praktisch advies hangt af van of je al zonnepanelen hebt, en in welke mate je contrlole en energiezekerheid voor je huishouden wilt.

Je hebt nog geen zonnepanelen

Als je nog geen zonnepanelen hebt, en ook niet van plan bent om zonnepanelen te (laten) monteren, dan kunnen er redenen zijn om alsnog een thuisbatterij aan te schaffen.

Een thuisbatterij kan interessant zijn als:

• Energiezekerheid belangrijker is dan de investeringskosten (je wilt backup stroom)
• Je kritieke apparatuur hebt (medisch, zakelijk of thuiskantoor)
• Je erg geinteresseerd bent in energiebeheer (dynamisch contract, optimalisatie, of zelfs hobby)

Je kunt beter geen thuisbatterij aanschaffen als je opkijkt tegen de initiele investering, en winst maken op de onbalansmarkt de belangrijkste overweging is.

Je hebt al wel zonnepanelen

Skip een thuisbatterij als:

• Je met je zonnepanelen weinig stroom teruglevert (minder dan 1.500 kWh per jaar)
• Je hoopt op een goudmijn op de onbalansmarkt

Een thuisbatterij kan erg zinvol zijn als:

• Je veel stroom teruglevert (meer dan 2.000 kWh)
• Afschaffing salderingsregeling op 1 januari 2027 de investering in je zonnepanelen bedreigt
• Je al terugleverkosten betaalt (steeds meer leveranciers rekenen deze al door)
• je energiezekerheid en controle over je eigen energie wil

Samengevat: de thuisbatterij

Heb je al zonnepanelen? Dan is een thuisbatterij niet zozeer een losstaande investering, maar eerder een schadebeperking. Het einde van de salderingsregeling maakt je bestaande panelen veel minder rendabel. Een thuisbatterij kan dat grotendeels helpen voorkomen.

Wil je nog niet aan een echte thuisbatterij voor je hele huis? Je kunt eventueel al wat kleiner beginnen met een STREAM of portable power station-systeem om het concept te testen. Als het bevalt (en het salderen echt stopt), kun je altijd opschalen naar een groter systeem zoals Power Ocean. Want voor wie goed voorbereid wil zijn gaat het niet om die ene euro die je misschien verdient, maar om die ene dag dat het écht misgaat. Of om ervoor te zorgen dat je zonnepanelen niet plotseling achteraf een slechte investering worden.

Geen zonnepanelen? Dan zijn thuisbatterijen vooral interessant voor noodsituaties. Je koopt met een thuisbatterij controle over je energievoorziening.